Galardiazpikoa
Aginaga
2001
Galardiazpikoa.
Argazkia: Josu Tellabide
ginagako erdigunetik ekialdera, Oria ibai ondoko gain airoso eta lau batean dago koka-
tua. Galardi baserria XVI. mendean egina da, Galardigoikoa baino beranduago, seguru asko.
Badirudi hasieratik bi baserri hauek leinu edo familia berari lotuak daudela. Gaur ere, jabe
berarenak dira Galardiazpikoa eta Goikoa (azken hau Etxezar izenaz ezagutzen da).
XVII. mendean, baserria eraberritu egin zen, hegoaldetik handitu egin baitzuten. Era berean,
etxearen altuera handitu egin zen, habe buruetan luzapen bat jarrita. Azken hauen gainean teilatua
egin zen, kalitate oneko solibo eta gapirioekin. XVI. mendeko zurezko eskailera bat, eta
baserri honek zuen garai hartako zurezko dolare baten ardatza mantentzen ditu. Etxearen
azpialdean, harrizko murru batekin inguratua, baratzea zuten Galardiazpikoek. Uholdeak
murrua bota zuen, eta gaur egun, hondakina beste-
rik ez da. Galardiazpikoa Aginagako Komunitateko
partaide da.
Etxe honen izenaren hainbat aipamen daude historian
zehar:
1499an Peruste de Galardi eta Juan de Galardi
aipatzen dira, Usurbilen egin zen lehenengo erroldan.
Luis Murugarrenek Galardi de Yuso izenarekin
aipatzen du 1612an.
Lope Martinez de Isastik, 1625eko bere Compen -
dio Historial de Guipúzcoa liburuan, Galardi izenare-
kin bi oinetxe lekutzen ditu Aginagan.
1642an, Galardiazpikoa etxeak lau dukat eman
zituen erregearentzat, Gipuz koako Batzar Nagusiek
aginduta. Garai hartan Usurbilgo etxe aberatsenetakoa
zen.
A
2001. Aginagatik San Esteban ermitara doan herri-bidea
Galardiazpiko mandioko arku azpitik igarotzen da.