Iartza
Kalezar
2003
Iartza.
Argazkia:Asier Agirresarobe.
alezarretik Ibarrola baserrietara eta Donostiara doan herribide zaharraren eskuinetara
aurkitzen da. Gaur egungo Iartza baserria XVIII. mendearen bukaeran eta XIX.aren hasieran
egin zen, lehen zegoen beste etxe zahar baten oinarrietan.
Iartza ahaide nagusien dorrea Beasainen dago, baina bada Iartza izeneko beste oinetxe bat
Urnietako Goiburu bailaran. Domingo de Lizaso historialariak XVIII. mendearen bukaeran
aipatzen du. Litekeena da Usurbilgo Iartza etxea, eta aipatu ditugun Iartzatarrak oinetxe hauen
ondorengoak izatea.
Lope Martinez de Isastik, 1625ean,Yarza izeneko oinetxea aipatzen du, Elizalden kokatua.
Bestalde, abizen honetako pertsonen erreferentzia ugari dago antzinako agirietan. Domingo
de Yarça, esaterako, 1560an jaioa zela badakigu, eta 80 urterekin hil zela Usurbilen, 1640an.
1600ean jaio zen Miguel de Aizpurua Ygarza, lekuko gisa agertzen da epaiketa batean,
1680an.
1615ean, Joseph eta Nicolas de Yarça San Salbatore parrokiako elizkideak konfirmatuak izan
ziren.
Berriz ere, 1642an, Joseph de Yarza aipatzen da Gipuzkoako Batzar Nagusiek aginduta hiru
dukat eman zituelako erregearentzat. 1643an, Nicolas de Yarza Usurbilgo ordezkari edo prokuradorea
da Gipuzkoako Batzar Nagusietan.
Joseph de Igartzak eta Alonso de Yarzak, 1674an lekuko gisa deklaratu zuten Usurbilen, zenbait
epaiketatan.
1686an berriz, Joseph, Usurbilgo ordezkari izan zen Gipuzkoako Batzar Nagusietan.
Nicolas de Yarzay Aizpuruak, gobernadore eta Santiagoko Ordeneko Zaldunak, 1689an
kaparetasuna frogatu zuen Usurbilen. Maria Luisa de Arespacochagarekin ezkonduta zegoen.
Urnietan eta Elgetan zuen auzotasuna 1700ean.
K